Novum Vox Mortis nr.2 1998r.
Nowe do�wiadczenia
EMPEROR to kapela, o kt�rej napisano i powiedziano ju� tak wiele, �e jakikolwiek wst�p mo�e by� jedynie formalno�ci� konieczn� do zachowania okre�lonej formu�y. Zas�b informacji o tym norweskim kwartecie mo�na poszerzy� tylko w oparciu o s�owa jego muzyk�w. I tak te� w�a�nie zrobimy. Porozmawiamy z jedn� z najwi�kszych indywidualno�ci sceny black metal- cz�owiekiem, kt�ry nie tylko jest wsp�za�o�ycielem EMPEROR, ale tak�e szefem coraz pr�niej dzia�aj�cej NOCTURNAL ART Productions. Samoth, bo o nim mowa, opowie nam o swojej filozofii �yciowej, o tym , co ostanio porabiaj� tw�rcy "Anthems to the Welkin At Dusk"
, o ubieg�orocznej trasie koncertowej, przybli�y plany swojej wytw�rni, zdradzi kilka szczeg��w dotycz�cych muzycznej aktywno�ci swojej �ony...
NVM-Por�wnuj�c wywyiady, kt�rych udzielili�cie po wydaniu "In the Nightside Eclipse" z tym, co powiedzieli�cie ju� po premierze "Anthems to the Welkin At Dusk" zauwa�y�em, �e w waszych pog��dach dokona�y si� wyra�nie zmiany. Co na nie wp�yn�o? ty i Ishahn jeste�cie filarami EMPEROR- na ile wasza filozofia �yciowa realizuje si� w tym, co robicie w kapeli?
Samoth-Nie mo�na m�wi� o drastycznych zmianach, ale o rozwoju, kt�ry le�y w naturze ka�dej aktywnej ludzkiej istoty. Wp�ywaj� na to nowe do�wiadczenia, kt�re zdobywamy ka�dego dnia. Moja filozofia �yciowa bazuje na tym,�e �yj� w�asnym �yciem, nie zwracaj�c uwagi na warto�ci p�yn�ce z zewn�trz. Najwa�niejsze jest to, aby te nowe do�wiadczenia wp�ywa�y na wrost mojej si�y. EMPEROR istnieje ju� ponad sze�� lat wi�c zrozumia�e jest, �e to, co robimy w zespole sta�o si� wa�nym elementem �ycia ka�dego z nas. My�l�, �e gdyby to wszystko, co zrobi�em w EMPEROR nigdy si� nie zdarzy�o, czego� by mi brakowa�o.
NVM-Po nagraniu debiutanckiego albumu nie spieszyli�cie si� z nagraniem nast�pnego... Zgodzisz si� ze mn�, �e "In the Nightside Eclipse" by� (nadal jest) wyj�tkowo popularny i na pewno wyznaczy� bardzo wysoki poziom dla nast�pnych dokona� EMPEROR? Czy nagrywaj�c "Anthems to the Welkin At Dusk" nie czuli�cie du�ej presji- musieli�cie stworzy� materia� , kt�ry by�by nie mniej udany ni� "In the NIghtside Eclipse", ale te� nie mogli�cie nagra� czego�, co ludzie odebraliby jako powt�rk� debiutu...
S-Mo�esz by� pewien, �e trudno�ci stworzenie czego� co nazwa�e� "powt�rk� debiutu" nie spowodowia�oby nam �adnych k�opot�w. Wiem, �e du�o ludzi mia�o w�tpliwo�ci, czy zdo�amy rozwin�� nasz styl i przy tym nagra� album inny ni� "In the Nightside Eclipse". Twierdzono nawet, �e dopiero drugi materia� poka�e czy rzeczywi�cie jeste�my warto�ciow� kapel�. Znasz ju� "Anthem to he Welkin At Dusk" i sam mo�esz zdecydowa� na ile ich obawy by�y uzasadnione... My, muzycy EMPEROR jeste�my zadowoleni i wiem, �e spora cz�� fan�w podziela nasze zdanie. Nigdy nie w�tpili�my, �e potrafimy nagra� materia� inny cho� r�wnie dobry jak "In the NIghtside Eclipse" i wiemy, �e nam si� o uda�o - "Anthems to the Welkin At Dusk" to bardzo mocna pozycja.
NVM-Je��i ju� dyskutujemy o obu albumach EMPEROR, to mo�e spr�bujesz je por�wna�?
Gdzie zasz�y zmiany? Kt�re z element�w pierwotnego stylu rozwin�li�cie? Jaki wp�yw na nowe utwory mia� fakt, �e w sesji nagraniowej "Anthems to the Welkin At Dusk" wzi�li udzia� dwaj nowi muzycy?
S-Przede wszystkim teraz komponujemy w spos�b dojrzalszy i dok�adniejszy- to wynika z nowych do�wiadcze�, kt�re ssprawi�y, �e jeste�my lepszymi muzykami. Zmiany dotkn�y tak�e tekst�w- na "Anthem to the Welkin At Dusk" s� powa�niejsze, g��bsze, o zdecydowanie bardziej (ni� na debiucie) poetyckim charakterze. Kto� kto chce je zrozumie� musi dobrze zastanowi� si�, gdy� nie wszystko m�wimy wprost. S�dz� te�, �e nasz drugi album po��czy� dwie wa�ne cechy- jest naprawde agresywny, ale te� znalaz�y si� na nim bardzo pi�kne, klimatyczne partie. Obecno�� nowych muzyk�w nie mia�a wi�kszego wp�ywu na rozw�j EMPEROR. Sam zauwa�y�e�, �e to ja i Ihsahn decydujemy o losach grupy. Mo�e tylko fakt, �e Trym gra inaczej ni� Faust w jaki� spos�b wp�yn�� na kszta�t "Anthems to the Welkin At Dusk".
NVM-A Charmald Grimloch, kt�rego niejako "wypo�yczyli�cie" z TARTAROS? Wielu ludzi us�ysza�o o nim dopiero w kontek�cie informacji o EMPEROR...
S-Charmand nie uczestniczy� w sesji "Anthems to the Welkin At Dusk" (wszystkie partie keyboard�w nagra� Ihsahn). Wsp�pracujemy z nim, ale tylko przy okazji koncert�w (wszystkich, kt�re zagrali�my w ubieg�ym roku). Owszem, by� raz z nami w studiu, ale to dzia�o si� przy okazji nagrywania utworu przeznaczonego na dla MERCYFUL FATE (zrobili�my w�wczas cover "Gipsy"). Nie zmienia to jednak faktu, �e jest wspania�ym kolesiem i r�wnie dobrym muzykiem. Wiedz� to wsyscy, kt�rzy mi�li okazj� przes�uchania mini-albumu "The Garland Psychotic Castle". Moim zdaniem, TARTAROS i LIMBONIC ART to jedne z najlepszych m�odych norweskich zespo��w.
NVM-Czy wiesz co o "Anthem to the Welkin At Dusk" s�dz� byli muycy EMPEROR?
S-Wiem, �e Faust uwa�a, i� to wspania�y album, ale nia znam zdania Mortiisa. Ostatnio rzadko si� kontaktujemy.
NVM-Trym jeszcze do niedawna by� perkusist� ENSLAVED. Czy fakt jego odej�cia do EMPEROR nie odbi� si� negatywnie na stosunkach z jego macierzystym zespo�em? Jak m�g�by� por�wna� jego gr� z tym, co robi� Faust
S-Obaj s� wspania�ymi i utalentowanymi perkusistami- sprawdzili si� w tym, co tworzy EMPEROR. Mo�es mi wierzy�, �e mi�dzy nami a ch�opakami z ENSLAVED nic si� nie popsu�o po dij�ciu Tryma. Nie mi�li �adnych problem�w ze sk�adem.
NVM-A wasz nowy basista Alver? Jego kariera muzyczna r�wnie� nia zacz�a si� w EMPEROR, prawda?
S-Tak. Alver i Faust grali wsp�lnie jeszcze przed tym, zanim kt�rykolwiek mia� okazj� do��czenia do EMPEROR. Poza tym by� kiedy� basist� DODHEIMSGARD- nagra� z tym zespo�em debiutancki album "Monumental Possession". Obecnie Alver zajmuje si� tylko EMPEROR i nie mamy powod�w, aby narzeka�
NVM-Pytanie , kt�re mo�e ci si� wyda� dziwne: wsp�pracujecie z CANDLELIGHT Recors, a wi�c wytw�rni� kierowan� pre cz�owieka, kt�ry by� muzykiem takich kapel jak EXTREME NOISE TERROR czy DISGUST (obie wyra�nie ocieraj� si� o punk rock). Jeste� pewien, �e Lee BArett potrafi odpowiednio zrozumie� typ muzyki reprezentowany przez EMPROR?
S-Dla nas nigdy nie by�o to najwa�niejsze, a ju� na pewno nie decydowa�o w kwestii wyboru wydawcy. My�l�, �e Lee potrafi zrozumie� i doceni� muzyk� EMPEROR. G��wny problem tkwi zupe�nie gdzie indziej- jest to bardzo niezorganizowany i nie zawsze potrafi odpowiednio powadzi� interesy swojej wytw�rni. Czasem dochodzii do sytuacji, �e jego niedbalstwo odbija si� na nas
NVM-Czy jeste� pewien, �e Grieghallen Studio jest najlepszym miejscem do nagrywania p�yt EMPEROR? Moim zdaniem, produkcja "Anthems to the Welkin At Dusk" nie jest wyj�tkowo udana...
S-W pewnym sensie musz� si� z tob� zgodzi�. Brzmienie "Anthems to the Welkin At Dusk" jest z pewno�ci� dostatecznie surowe, ale w innym studiu, w r�kach innego producenta na pewno mog�oby wyoa�� du�o lepiej. Prawdopodobnie nast�pny album EMPEROR nagramy ju� gdzie indziej.
NVM-W jednym z angielskich magazyn�w przeczyta�em wypowied� muzyka DIMMU BORGIR, kt�ry twierdzi�, �e jednynymi warto�ciowymi albumami black metal, kt�re ukaza�y si� w ostatnim czasie s� kr��ki CRADLE OF FILTH i w�a�nie DIMMU BORGIR. Co ty na to?
S-C�... DIMMU BORGIR to dobra kapela, ale z pewno�ci� nie nale�y do moich faworyt�w. Ich ostatni album odni�s� bardzo du�y sukces- rozumiem to, gdy� "Enthrone Darkness Triumphant" zawiera materia�, kt�ry mo�e tylko przypa�� do gustu ludziom lubi�cym nie tylko black metal. Nie zmienia to jednak faktu, �e m�wi�c, i� DIMMU BORGIR i CRADLE OF FILTH nagra�y jedyne godne uwagi albumy black metal daje si� dow�d swojej g�upoty i ignorancji. Co mog� powiedzie�? Muzycy DIMMU BORGIR bardzo chcieliby widzie� siebie w roli wielkich gwiazd
NVM-Skoro ju� przewin�� si� temat CRADLE OF FILTH: kilka lat temu, kiedy jeszcze byli nic nie znacz�c� kapel�, grali�cie z nimi tras� po Anglii- teraz wiele medi�w uwa�a ich za grup�, kt�ra na gruncie black metal odnios�a prawdziwy sukces... Co s�dzisz o CRADLE OF FILTH? Czy utrzymujecie ze sob� kontakty?
S-Powt�rz� to, co powiedzia�em wy�ej o innej kapeli: to nie jest z�y zesp�, ale nie nale�y do moich faworyt�w. Gdy w zesz�ym roku przebywa�em w Anglii, spotka�em si� z Robem i Nickiem. Wypili�my wsp�lnie kilka piw i pogadali�my o r�nych sprawach. Mi�dzy nami nie ma �adnych nieporozumie�.
NVM-Wydanie "Anthems to the Welkin At Dusk" promowali�cie spor� tras� koncertow�- jak ona przebiega�a? S�ysza�em, �e podczas wyst�pu w Belgii zdarzy�y si� pewne wypadki...
S-Wi�kszo�� z tych koncert�w wspominam bardzo dobrze. Njawi�kszy by� ten, kt�ry grali�my w Grecji- wsp�lnie z VENOM. Pytasz o Belgi�... Nie nazwa�bym tego, co tam si� dzia�o wypadkiem. Kilku idiot�w w�ama�o si� do ko�cio�a, chc�c najprawdopodobniej ukra�� pieni�dze czy zrobi� co� podobnie g�upiego. Na miejscu koncertu przyby�a policja, wy��czono dop�yw pr�du, a tym samym przerwano nam wyst�p. Policjanci wkroczyli za scen� i pytali sk�d przybyli�my, ale musz� powiedzie�, �e byli uprzejmi i na pewno nie nastawieni do nas negatywnie. Po chwili wszystko wr�ci�o do porz�dku, a my mogli�my kontynuowa� koncert. Powiem ci nawet wi�cej: na nas ta przerwa wo�yn�a korzystnie- by�a bardzo gor�ca noc, a sala, w kt�rej grali�my nie mia�a �adnej klimatyzacji wi�c mogli�my okazj� odetchn��.
NVM-Czy w tym roku planujecie kontynuacj� trasy promuj�cej "Anthems to the Welkin At Dusk"? By� mo�e przyszed� czas na wyruszenie do USA?
S-Otrzymali�my kkilka propozycji zagrania w USA, ale wszystkie odrzucili�my. Ju� pracujemy nad nowym materia�em i przede wszystkim na tym si� chcemy skupi�. Nie jeste�my w stanie sp�dza� ze sob� zbyt wiele czasu i dlatego komponowanie nowych utwor�w jest najwa�niejsze. Nie b�dziemy ju� kontynuowa� trasy promuj�cej "Anthems to the Welin At Dusk" i absolutnie nie zale�y nam na tym, aby sta� si� kapel�, kt�ra przez wi�kszo�� roku koncertuje w r�nych miejscach.
NVM-Tu w Polsce, ma�o kto o tym wie, ale twoja �ona r�wnie� jest aktywna muzycznie. Na pocz�tku wsp�tworzy�a AGHST, a teraz realizuje si� jako HAGALAZ'RUNEDANCE. Czy w kilku s�owach mo�esz powiedzie� co s�ycha� u Andrei?
S-Ko�czy w�a�nie swoj� ksi��k� zatytu�owan� "The Ancient Fires of Midgard" i rozgl�da si� za wydawc�. Poza tym nagrywa debiutancki album HAGALAZ'RUNEDANCE- jego tytu� to "The Winds that Sang of Midgard's Fate". Wszystko, co robi Andrea jest po�wi�cone Astru- staro�ytnej mitologii nordycko-germa�skiej.
NVM-Poza EMPEROR jeste� znany jako szef NOCTURNAL ART Productions. Sk�d pomys� za�o�enia wytw�rni? W katalogu masz ju� tak interesuj�ce pozycje jak TORMENTOR czy LIMBONIC ART, ale ciekawi� mnie twoje plany na przysz�o��.
S-Ju� od dawna chcia�em za�o�y� w�asn� wytw�rni�. Bardzo odpowiada mi wizja po��czenia pracy z zainteresowaniami i w ko�cu zdecydowa�em si� za�o�y� NOCTURNAL ART Prod. Mo�e na pocz�tku musia�em upora� si� z pewnymi problemami, ale teraz z dnia na dzie� jest coraz lepiej. Mam sporo plan�w, a te najbli�sze dotycz� wydania debiutanckiego albumu CHORONZON- ameryka�skiej grupy graj�cej blackened electro metal
NVM-Kiedy� cz�sto udziela�e� si� w innych kapelach- GORGOROTH, ZYKLON-B... Czy zrezygnowa�e� ze wszystkich pomys��w? Szczeg�lnie interesuje mnie ZYKLON-B - czy ty i Ihsahn nie my��icie nad kontynuacj� "Blood must be shed"?
S-Nie jest to wykluczone. EMPEROR i NOCTURNAL ART Prod. zajmuj� mi bardzo du�o czasu, ale mam par� pomys��w i byc mo�e ju� wkr�tce postanowi� co� wi���cego. Czas poka�e. Pewne jest natomiast, �e Ihsahn nie b�dzie si� w to anga�owa�- ZYKLON-B by� moim projektem.
NVM-Z tego co wiem Ihsahn przcuje nad nowym albumem THOU SHALT SUFFER. Czy to prawda? Kiedy mo�emy si� spodziewa� premiery?
S-W tej chwili Ihsahn w�a�nie finalizuje ca�y temat. Podpisa� ju� umow� z CANDLELIGHT Rec. i to w�a�nie ta wytw�rnia wyda materia� w najbli�szych miesi�cach. B�dzie on zatytu�owany "Satanae Imperio Conecratio". Znam ju� cz�� kompozycji i wiem, �e b�dzie to wyj�tkowe dzie�o- muzyka klasyczna i �aci�skie texty.
NVM-Co s�dzisz o kapelach, kt�re nagrywaj� albumy inspirowane dokonaniem kapel tworz�cych w ubieg�ym dziessi�cioleciu? Jakie jest twoje zdanie o AURA NOIR czy DODHEIMSGARD? I jeszcze jedno- co s�dzisz o klasykach poprzedniej dekady?
S-Znam dorobek lat 80-ych- takie kapele jak BATHORY i CELTIC FROST nale�� do moich ulubionych. Zauwa�y�em, �e nowe zespo�y coraz cz�sciej nagrywaj� kopie dzie� pochodz�cych z tamtego okresu i zwykle mam na ich temat niezbyt dobre zdanie. Oczywi�cie, zdarzaj� si� wyj�tki. NAjwa�niejsze jest to, aby wewn�trznie poczu� ducha tamtego okresu.
NVM-Nie tak dawno scena black metal by�a �wiadkiem powrotu MAYHEM- bardzo interesuje mnie twoja opinia na temat "Wolf's Lair Abyss". Czy uwa�asz, �e aktualny sk��d tej kapeli jest w stanie kontynuowa� dzie�o, kt�re kiedy� rozpocz�� Euronymous?
S-"Wolf's Lair Abyss" to potwornie brutalny materia�, ale mam wiele zastrze�e� co do partii wokalnych. Dla mnie nalepszym dzie�em MAYHEM zawsze b�dzie "De Mysteriis Dom Sathanas", ale warto poczeka� na du�y materia�. Nie s�dz�, aby kapela straci�a sw�j kultowy status.
NVM-I to wszystko o co chcia�em cie dzisiaj zapyta�. Zamkni�cie naszej rozmowy nale�y do ciebie
S-Dzi�kuj� za ca�e wsparcie. Pozosta� silny. Mama nadziej�, �e kiedy� zagramy w Polsce.
Micha� Kraszewski
POWR�T